Son dönemlerde yarattıkları değerleri nesiller boyu yaşatabilmelerine katkıda bulunmak üzere özellikle aile işletmeleri dikeyinde çalışmalara odaklandım.
Bu çalışmalarda görüştüğüm aile işletmelerinin yönetimlerini gelecek nesillere sağlıklı şekilde aktarabilmek için sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmaları gerektiği konusunda daha net görüşleri olmasına rağmen bunu nasıl, ne zaman gerçekleştirebilecekleri ya da ne yapmaları gerektiği konusunda belirsizliklerle boğuştuğunu görüyorum.
Bu belirsizliği yönetmek üzere çalışmalarımız oluyor ancak bu çalışmalardan birinde yaşadığım sorunu gündeme taşımak istedim.
Danışanım 35 yıllık deneyimi sonrasında işletmesinin sürdürülebilirliği sağlamak üzere doğal olarak yeni jenerasyonun iş gücüne kazandırılmasını sağlamayı hayal ediyor. Çalışmalarımızda şirkette çalışan çocuklarının aile üyesi çalışan olarak yeteneklerini gözden geçirme aşamasına geldik. Devirle ilgili konuyu değerlendirirken iki çocuğu arasında çok daha yetenekli, istekli ve aynı zamanda deneyimli olan kız çocuğu yerine yönetimi oğluna devretmek istediğini belirtti.
Bu kararını yadırgadım ve görüşümü paylaştım.
Yıllardır iş hayatında olan bir KADIN çalışan/girişimci olarak konuyu biraz duygusal baktığımız düşünebilirsiniz. ☺ Bununla birlikte ön yargısızlık ilkesine aykırı bir durum yok. Kanıtlarım sabit ☺
Aile işletmelerinde Kadın liderlerin önemli roller üstlendiği ve işletmenin sürdürülebilirliğini sağlamak, kurum kültürünü korumak gibi birçok kritik görevi başarı ile yerine getirdiğini biliyoruz.
Peki, Kadın Liderlerin yönetimi devir almaları söz konusu olduğunda ne tür kaygılar oluşuyor? Ya da aile işletmelerinde kadın liderlerin karşılaştığı bazı yaygın zorluklar neler?
- Gelenekler ve Önyargılar: Özellikle aile işletmelerinde, geleneksel bakış açısıi alışkanlıklar, kadınların ‘’söz geçiremeyeceğine’’ dair inançlar kadın liderlerin ilerlemesini zorlaştırabilir. Bazı ailelerde liderlik pozisyonlarının erkek aile üyelerine verilmesi gerektiğine dair güçlü bir beklenti olabilir.
- Görünmezlik ve Tanınmama: Kadın liderlerin başarıları veya katkıları aile içindeki erkek liderler kadar görünür olmayabilir. Buna bazen kadınların kendileri diğer aile üyelerinin tutumları nedeniyle tercih ediyor olabilir. Geride durma onların etkilerini azaltabiliyor ve motivasyonlarını düşürebiliyor.
- Aile ve İş Hayatı Dengesi: Kadın liderler, aile içindeki rolleri ve işletmedeki sorumlulukları arasında denge kurmak zorunda kalabilirler. Bu dengeyi sağlamak, özellikle küçük çocukları olan kadın liderler için zorlayıcı olabilir. Babalar sorarsanız, kızlarının işteki başarısını gördüğü halde ‘Kızım torunlarımı yetiştiriyor’ diyor.
- Mentorluk ve Rehberlik Eksikliği: Kadın liderler, işletme içinde ve dışında kendilerine rehberlik edecek veya ilham verecek mentorlar bulmakta zorlanabilirler. Bu durum, liderlik yeteneklerinin geliştirilmesini engelleyebiliyor.
- Yetkisinin Kabul edilmesinde Güçlük Yaşamak: Kadın liderler çoğu zaman işletme içerisindeki çalışanlar veya diğer aile üyeleri tarafından daha fazla sorgulanabiliyor ve yetkileri daha yavaş kabul edilebiliyor. Bu, karar alma süreçlerinde güçlük yaratabiliyor. Biz de kadın aile üyelerinin, kendilerine güven duyulmadığı için işe dönük motivasyonu ve bazen özgüvenini kaybettiğine şahit oluyoruz.
- Finansal Karar Alma: Bazı aile işletmelerinde finansal kararlar erkek aile üyelerinin kontrolünde olabilir. Kadın liderler, bütçe yönetimi veya finansal stratejiler geliştirme konusunda yetki kazanmak için daha fazla çaba göstermek zorunda kalabiliyor. Elinin hamuru ile erkek işine karışma denmiyor ama para yönetimini yapamayacağı düşünülüyor.
Bu zorlukların üstesinden gelmek için kadın liderlerin destekleyici ağlar kurması, kendini geliştirme programlarına katılması ve ailede cinsiyet eşitliği bilincinin artırılması çok önemli. Bu bilince sahip olan çok değerli iş insanlarının varlığına bağlı olarak o işletmelerin çok başarılı kadın girişimcilere, liderlere sahip olduğunu görüyoruz. Tüm bu süreci ‘gelenekler’ ‘alışkanlıklar’ nedeniyle diyerek geçiştiremeyiz. Aile işletmelerinde kadının rolünü güçlendirmek, işletmenin uzun vadeli başarısına da katkı sağlamak için rolleri, görevleri doğru tanımlamak, aile üyelerini yeteneklerine uygun pozisyonlarda görevlendirmek, desteği verirken adil olmak, objektif karar vermelerini sağlayacak başarı kriterleri oluşturarak işletmenin geleceğini doğru ellere bırakmak kurucuların sorumluluğu.
Bu konuyu derinlemesine ele almak isterseniz, size öneriler sunabilirim.
